Odwrócona hipoteka – ekspert uwrażliwia
11.12.2013We wczorajszym wywiadzie dla agencji newseria biznes na temat odwróconej hipoteki wypowiedział się ekspert z dziedziny prawa Tomasz Gaweł – radca prawny i wykładowca w Wyższej Szkole Bankowej we Wrocławiu. Zwrócił on uwagę na wiele ważnych aspektów związanych z aktualnymi pracami nad ustawą o odwróconym kredycie hipotecznym i ustawą dotyczącą rentach dożywotnich, mającymi regulować je prawnie, ale przede wszystkim wyjaśnił, co dziś „wrzuca się” w pojęcie odwrócona hipoteka.
Podkreślił on, że obecnie podmioty – spółki prawa handlowego, spółki z o.o. czy spółki akcyjne oferują szereg usług, które potocznie określa się jako hipoteki odwrócone, choć de facto nimi nie są.
Do odwróconej hipoteki tylko podobne
Do usług podobnych do odwróconej hipoteki Tomasz Gaweł zaliczył „umowy przywłaszczenia własności z zabezpieczeniem dla sprzedającego pod postacią dożywotniej służebności mieszkania, /…/ pożyczki z jednorazową wypłatą świadczenia i zabezpieczeniem zwrotu tej pożyczki hipoteką na nieruchomości/…/ Mamy tu również do czynienia z bardzo ciekawą konstrukcją ubezpieczenia w zakresie którego wchodzi coś, co potocznie dalej nazywamy hipoteką odwróconą”.
Jego zdaniem, wszystko to składa się „na bardzo nieciekawy obraz przede wszystkim dla konsumentów”. Brak regulacji pociąga za sobą bowiem bardzo poważne niebezpieczeństwo dla osób, które chciałyby skorzystać z tego typu usług. Nie mogą one bowiem liczyć na nadzór nad świadczeniem tego typu usług przez organy władzy publicznej.
Ustawy – takie powinny być
Władze polskie, przede wszystkim rząd, pracują obecnie nad ustawami, które zdaniem dra Tomasza Gawła powinny:
- bardzo mocno dotykać problemu przechodzenia własności, przenoszenia własności nieruchomości, która w tym przypadku jest podstawowym składnikiem zabezpieczającym świadczenie na rzecz seniora,
- precyzyjnie regulować kwestię ewentualnej przedterminowej spłaty (przez seniora), albo przez spadkobierców, którzy chcieliby odzyskać mieszkanie po zmarłym spadkodawcy,
- bardzo precyzyjnie określać, jakie podmioty mogą się zajmować świadczeniem tego typu usług, że nie będą to mogły być „spółki krzaki”, tylko poważne instytucje finansowe.
Na zakończenie podkreślił on, że świadczenie tego typu usług najlepiej powierzyć bankom lub specjalnie do tego powołanym funduszom inwestycyjnym, emerytalnym, hipotecznym – spółkom prawa handlowego (spółkom akcyjnym). Dobrze by było, gdyby podmioty te w zakresie świadczonych usług podlegały Komisji Nadzoru Finansowego.
Tytułem komentarza dodamy tylko, że zgodnie z racjami przedstawionymi przez KNF, według nas słusznymi, nadzór Komisji Nadzoru Finansowego nad spółkami prawa handlowego, czy innymi, oferującymi świadczenia dożywotnie, w zakresie takim, jak w przypadku banków i odwróconego kredytu hipotecznego – faktycznej odwróconej hipoteki, prawdopodobnie nigdy nie będzie możliwy.