Psychologia odwróconej hipoteki
Odwrócona hipoteka jako produkt bankowy przynależy do branży ekonomicznej. Niemniej jednak należy w tym produkcie dostrzec także warstwę psychospołeczną a ściślej psychologiczną. Ze względu na wagę sprawy temat wymaga dostrzeżenia i pogłębienia, choć może niektóre środowiska wolałby by go nie dostrzegać.
Odwrócony kredyt hipoteczny sam w sobie może być traktowany jako jeden z wielu produktów jak kredyt konsumpcyjny, kredyt hipoteczny czy pożyczka bez wgłębiania się ani w warstwę odbioru, czyli w to jak jest on postrzegany w kontekście socjologicznym, ani poprzez pryzmat pojęcia grupy docelowej, to znaczy przez usystematyzowanie i określenie tych, do których jest kierowany.
Jednak warto dostrzec, że odwrócona hipoteka w swoich założeniach ma także warstwę psychologiczną.
Warto się jej przyjrzeć, aby przede wszystkim dobrze poznać ten produkt i odczarować go w oczach nieprzekonanych decydentów, ale także klientów i ich rodzin.
Można temat psychologii odwróconej hipoteki rozpatrywać co najmniej trzech ważnych płaszczyznach, które w jakimś sensie się uzupełniają i warunkują. A mianowicie:
- Odwrócona hipoteka oczami kredytobiorcy,
- Odwrócona hipoteka w oczach rodziny,
- Odwrócona hipoteka w odbiorze społecznym.
Ad 1. Potencjalni kredytobiorcy mogą dzięki odwróconemu kredytowi hipotecznemu zyskać obok pieniędzy „zamrożonych” w nieruchomości, przede wszystkim:
- Poczucie istnienia w społeczeństwie i w realiach kredytowych – bez wykluczenia wiekowego, czy związanego z brakiem zdolności kredytowej w kontakcie z bankiem, który dla innych grup kredytów/pożyczek udziela,
- Poczucie bezpieczeństwa fizycznego – nikt ich z ich mieszkania do końca życia nie wyrzuci, nie może ono być zajęte przez komornika,
- Poczucie możliwości i prawa decydowania o sobie -w każdej chwili mogą zrezygnować z kredytu, to oni decydują co zrobią z pieniędzmi, w jakiej formie – jednorazowo czy w ratach dostaną pieniądze, wreszcie komu przeznaczą ewentualne nadwyżki po rozliczeniu się z Bankiem,
- Poczucie kontroli nad własnym majątkiem – zapisywanie majątku spadkobiercom nie byłoby takie oczywiste jak jest obecnie, nie musiałby oddawać go rodzinie a jedynie mógłby,
- Poczucie wyegzekwowania szacunku – zapisanie nieruchomości w spadku po seniorze nie byłoby oczywiste i wymuszałoby szacunek oraz świadczenie pomocy przez tych, którzy chcieliby nieruchomość zyskać bo istniałaby odwrócona hipoteka jako alternatywa.
Ad 2. Jeśli chodzi o rodzinę potencjalnego kredytobiorcy seniora korzyści psychologiczne mogłyby być następujące:
- Pozbycie się psychicznego ciężaru konieczności opieki nad osobą starszą, gdy sytuacja życiowa na to nie pozwala – za uzyskane pieniądze senior może sam opłacić sobie opiekuna,
- Przywrócenie hierarchii wartości i miejsca osób starszych w rodzinach,
- Przypomnienie sobie, że osoby starsze wymagają wsparcia opieki, pomocy,
- Uświadomienie sobie faktu, że na spadek trzeba zasłużyć, a nie że należy się on rodzinie obligatoryjnie nawet gdy zapomniała o spadkodawcy za życia,
- Świadomość istnienia koła ratunkowego, jeśli mimo chęci dzieci czy wnuki nie będą ws stanie finansowo wesprzeć seniorów – zrobi to za nich odwrócona hipoteka.
Ad. 3 Korzyści ogólnospołeczne to natomiast:
- Aktywizacja seniorów,
- Zapewnienie im nieprzerwanego istnienia w społeczeństwie jako ważnej grupy docelowej, z potencjałem dla handlu, gospodarki i innych podmiotów,
- Dostrzeżenie osób starszych jako wartościowych i wciąż społeczeństwu przydatnych skoro mogą istnieć na rynku kredytowym i się rozwijać.
Wymienione wyżej płaszczyzny i elementy na pewno nie wyczerpują tematu, ale zwracają uwagę, że odwrócony kredyt hipoteczny mógłby wpisywać się z korzyścią w silver economy także pod kontem aspektów psychospołecznych, psychologicznych, które warto dostrzegać niezależnie od sytuacji społeczno politycznej czy samych uwarunkowań ekonomicznych.