Odwrócony kredyt hipoteczny wkrótce dla polskich seniorów
28.04.2011Ministerstwo Finansów przygotowało projekt założeń do ustawy o odwróconym kredycie hipotecznym. Nowe rozwiązanie, szeroko stosowane w innych krajach, pozwoli starszym osobom na uzyskanie w bezpieczny sposób dodatkowych środków finansowych.
Co zakłada przyszła ustawa o odwróconym kredycie
Założeniem projektu jest umożliwienie osobom po 60. roku życia, posiadającym prawo własności albo wieczystego użytkowania nieruchomości lub spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, na wykorzystanie kapitału zgromadzonego w posiadanej nieruchomości. – Zaobserwowaliśmy duże zainteresowania wprowadzeniem tego rodzaju usługi finansowej na polski rynek. Zgłaszali się do nas zarówno przedstawiciele sektora finansowego jak i potencjalni kredytobiorcy – wyjaśnia ideę powstania projektu wiceminister finansów Dariusz Daniluk.
Na czym ma polegać kredyt odwrócony
Odwrócony kredyt hipoteczny (ang. reverse mortgage) polega na tym, że zainteresowany kredytobiorca może otrzymywać od instytucji kredytującej kwotę kredytu w ratach przez czas określony w umowie lub otrzymać całą kwotę w formie wypłaty jednorazowej.
Nie jest przy tym zobowiązany do jej zwrotu i może przeznaczyć ją na dowolny cel, a samo zawarcie umowy nie wymaga posiadania przez kredytobiorcę zdolności kredytowej – wierzytelność z tytułu odwróconego kredytu hipotecznego będzie zabezpieczona hipoteką.
Po śmierci kredytobiorcy instytucja kredytująca zaspokoi roszczenie z kwoty uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości. Spłata odwróconego kredytu będzie odroczona o 6 miesięcy od dnia określenia wartości całego majątku i jego podziału pomiędzy spadkobierców. Chodzi o umożliwienie spadkobiercom kredytobiorcy spłaty zobowiązania kredytowego, jeśli będą chcieli zachować prawo do nieruchomości.
Kto ma go udostępniać
Zgodnie z projektem założeń kredyt w takiej formie będą mogły udzielać wyłącznie banki i inne instytucje ustawowo upoważnione do udzielania kredytów, posiadające odpowiedni kapitał i podlegające nadzorowi finansowemu. – Zależy nam na ochronie interesów osób korzystających z tej usługi finansowej przez zapewnienie im odpowiedniego zakresu informacji dostarczanych zarówno przed podpisaniem umowy, jak też w samej umowie – tłumaczy wiceminister Daniluk.
Czemu teraz go nie ma
Obecne bariery prawne, zwłaszcza dotyczące dochodzenia roszczenia banku po śmierci kredytobiorcy, w praktyce uniemożliwiają udzielanie odwróconych kredytów przez te instytucje. Tymczasem na rynku pojawiają się oferty podmiotów spoza sektora finansowego, proponujących zawieranie umów o charakterze podobnym do kredytu odwróconego, ale opartych na prawie dożywocia.
Nie podlegają one jednak nadzorowi finansowemu ani żadnym szczególnym regulacjom, w tym dotyczącym wyposażenia kapitałowego. Ponadto nie mają obowiązku szczegółowego informowania klientów o oferowanym produkcie, co może utrudniać osobom starszym pełne zapoznanie się z ofertą oraz podjęcie świadomej decyzji.
Oferty oparte o konstrukcję dożywocia nie zabezpieczają ponadto interesów spadkobierców. Z chwilą podpisania takiej umowy następuje bowiem przeniesienie prawa do nieruchomości, a zatem osoba starsza, chociaż zyskuje prawo dożywotniego zamieszkiwania w niej, jednocześnie traci prawo rozporządzania nieruchomością.
Będzie tak, jak u innych
Propozycje zawarte w projekcie założeń są oparte na długoletnich doświadczeniach innych krajów, gdzie dodatkowe dochody z kredytów pozwalają seniorom na zmniejszenie zależności od pomocy finansowej rodziny czy państwa. Obok 10 państw UE, instytucja kredytu odwróconego jest popularna m.in. w USA i Australii.
Projekt założeń do ustawy o odwróconym kredycie hipotecznym znajdziesz w Biuletynie Informacji Publicznej.