O odwróconym kredycie hipotecznym na moment przed decyzją
13.05.2013W związku z tym, że lada chwila będą się ważyć losy Założeń do projektu ustawy o odwróconym kredycie hipotecznym przygotowanych przez Ministerstwo Finansów chcemy wszystkim zainteresowanym pomóc w zrozumieniu istoty tego nowego na polskim rynku kredytowym przedsięwzięcia.
Doskonałą formą takiego podsumowania jest naszym zdaniem, wypowiedź Bolesława Melucha Doradcy Zarządu Związku Banków Polskich dla Radiowej Jedynki, z którym kilka dni temu rozmawiał Krzysztof Rzyman.
Nie będziemy tu przytaczać całej, skądinąd ciekawej rozmowy lecz w punktach przedstawimy najważniejsze pojawiające się w niej kwestie.
1. „Odwrócony kredyt hipoteczny i renta dożywotnia zdecydowanie się różnią”.
2. „Produkty obecnie oferowane na rynku jako odwrócona hipoteka praktycznie nie są odwróconą hipoteką, ale normalnym nabyciem przez spółki prawa handlowego w zamian za dożywotnie wypłacanie comiesięcznych kwot ustalanych pomiędzy seniorem a funduszem”.
3. Dla emeryta ogólny efekt jest podobny, z tym, że „w przypadku odwróconego kredytu hipotecznego ta osoba zachowuje tytuł własności do tej nieruchomości, natomiast w przypadku sprzedaży do spółki prawa handlowego tego tytułu już nie ma i te spółki nie podlegają do dzisiaj żadnym przepisom prawnym”.
4. Nowy instrument finansowy to „nie oddanie mieszkania bankowi a skorzystanie z kredytu, by wzmocnić swoją pozycję finansową w okresie kiedy jest to potrzebne (…) w przypadku sprzedaży mieszkania jest to normalna sprzedaż i co miesiąc ta spółka prawa handlowego wypłaca określoną kwotę, z tym, że wypłaca do okresu życia (…) potem mieszkanie automatycznie przejmowane jest przez spółkę prawa handlowego. Natomiast w przypadku banków to mieszkanie nie jest tak przejmowane dlatego, że są/ mogą być spadkobiercy i spadkobiercy mają prawo do tej nieruchomości spłacając zobowiązania wobec banku”.
5. W założeniach odwrócony kredyt hipoteczny ma być dożywotni, zwykle 50% wartości nieruchomości. Drugie 50% mogą objąć spadkobiercy i objąć mieszkanie, albo bank sprzeda je i zwróci resztę (nadwyżkę) spadkobiercom. Czym osoba jest starsza tym świadczenie będzie wyższe.
6. Działalność gospodarcza w formie renty dożywotniej powinna być uregulowana, ale trudno oczekiwać nadzorowania lub monitorowania działalności spółek prawa handlowego od Komisji Nadzoru Finansowego bo nie ma takich instrumentów.
Odwrócony kredyt hipoteczny to odwrócony kredyt hipoteczny
Bolesław Meluch w swojej wypowiedzi podkreślił bardzo wyraźnie, że często mylimy pojęcia „odwrócona hipoteka” i „fundusz hipoteczny” stąd ludzie nie odróżniają tych dwóch instrumentów – odwróconego kredytu hipotecznego i renty dożywotniej. Z takiego faktu wynikają nieporozumienia, że „emeryci będą tracić mieszkania na rzecz banków”.
Jego zdaniem, choć rynek polski jest zdecydowanie mniejszy niż w USA, to banki czekają na ustawę odnoszącą się do odwróconego kredytu hipotecznego. Jeżeli zgodnie z zapowiedziami Komisja stała rady Ministrów zajmie się tematem 16 maja, jak jest zapowiedziane to w ciągu najbliższych sześciu miesięcy przepisy powinny wejść w życie ponieważ założenia obejmujące odwrócony kredyt hipoteczny są bardzo dobrze przygotowane i skonsultowane z wszystkimi uczestnikami rynku.
Ważne słowa o „ustawie a`la Pawlak”
W rozmowie w kontekście „ustawy a`la Pawlak” pojawiła się też aktualna wypowiedź rzecznika Komisji Nadzoru Finansowego Łukasza Dajnowicza, który idzie o krok dalej. Podkreślił on bowiem, że „odwrócony kredyt hipoteczny powinien być zastrzeżony dla banków a renta dożywotnia dla zakładów ubezpieczeń i członków rodziny (…) forma zakładu ubezpieczeń to jest właśnie ta forma podmiotu nadzorowanego przez KNF która jest najwłaściwsza bo w przypadku oferowania tzw. renty dożywotniej w zamian za przeniesienie własności nieruchomości występują ryzyka typowo z działalności ubezpieczeniowej m.in. ryzyko długowieczności”.
Po tak wyczerpującym ujęciu tematu podjętego w ramach edukacji ekonomicznej we współpracy z NBP, pozostaje nam tylko czekać na rezultaty prac rządu, które mamy nadzieję odbędą się w założonym terminie.